Beroepsziekte: letselschade
Per jaar krijgen meer dan 20.000 Nederlanders te kampen met een ‘beroepsziekte’. In Nederland kennen wij geen vaste omschrijving van beroepsziekten of een lijst van erkende beroepsziekten, zoals bijv. in België en Duitsland. Voor een werknemer geldt dat sprake is van een beroepsziekte als de ziekte waaraan hij lijdt door de verrichte arbeid veroorzaakt kan zijn. Juristen spreken dan van arbeidsgerelateerde gezondheidsschade. Sommige van die ziekten komen vaak voor en hebben dan specifieke namen, zoals de schildersziekte (OPS/CTE), asbestkanker (mesothelioom) en asbestose, een muisarm en een burn-out. Andere niet specifieke arbeidsgerelateerde gezondheidsklachten worden per categorie aangeduid, zoals rug-, nek- en schouderklachten en arbeidsgerelateerde (long)kanker.
Aansprakelijkheid beroepsziekte
De aansprakelijkheid voor (het ontstaan van) een beroepsziekte (= arbeidsgerelateerde gezondheidsschade) is gebaseerd op hetzelfde wetsartikel als de aansprakelijkheid voor arbeidsongevallen, art. 7:658 BW. Voor beide situaties geldt dat dat de zorgverplichting voor het voorkomen van gezondheidsschade door de wetgever op de werkgever is gelegd. Als er een arbeidsongeval met letselschade heeft plaatsgevonden, heeft de werkgever de bewijslast van deze zorgverplichting. Als de werkgever daarin tekort is geschoten dan wordt aangenomen dat de werkgever voor deze gezondheidsschade aansprakelijk is. De zogenaamde wettelijke omkeringsregel. Bij een beroepsziekte ligt dat iets ingewikkelder. In dat geval moet de werknemer, als de werkgever in zijn zorgverplichting is tekort geschoten, nog aannemelijk maken dat de gezondheidsschade door het werk veroorzaakt kan zijn. Bij monocausale ziektes, bijv. mesothelioom na asbestblootstelling of contacteczeem na Chroom6-blootstelling, is dit eenvoudiger aan te tonen dan bij ziektes die zowel op het werk als in andere situaties kunnen ontstaan of waarbij verschillende oorzaken een rol spelen, bijv. longkanker kan ontstaan door asbestblootstelling en/of door roken. Beoordeling van deze situaties vereist specifieke deskundigheid.
In de aparte rechtspositie-regelingen voor ambtenaren en in de Arboregeling komen wel nagenoeg gelijkluidende definities voor van ‘beroepsziekte’. Daarin wordt een beroepsziekte gedefinieerd als ‘een ziekte of aandoening als gevolg van een belasting die in overwegende mate in arbeid of arbeidsomstandigheden heeft plaatsgevonden’. Omdat dit een strenger criterium is dan geldt voor de civiele letselschade, hebben ambtenaren vaak nog naast hun rechtspositionele vergoeding recht op schadevergoeding voor hun resterende (gezondheids)schade.
Net als bij bijv. verkeers- of medische fouten komt het in de praktijk vaak voor dat slachtoffers van beroepsziekten arbeidsongeschikt worden en in een uitkeringssituatie terechtkomen. Dit betekent niet alleen inkomensverlies, maar ook lijden slachtoffers vaak emotionele schade en krijgen zij te maken met andere kosten. Advocaten die zijn aangesloten bij de ASP zijn gespecialiseerd in het verkrijgen van schadevergoeding voor deze (letsel)schade en staan u met raad en daad bij als het gaat om het verhalen van letselschade als gevolg van een beroepsziekte.